Matthew Barney, reżyser, scenarzysta, producent, jest jednym z najbardziej awangardowych i enigmatycznych współczesnych artystów amerykańskich, który zasłynął jako twórca estrem body artu na początku lat 90. Obecnie jest jedną z najbardziej znanych postaci międzynarodowej sceny artystycznej, mimo że jego autotematyczna i spektakularna sztuka, powstająca na bazie medycyny, mitologii, socjologii i architektury, określana mianem multimedialnej, pozostaje na marginesie współcześnie obowiązujących popularnych trendów i tendencji. Charakterystyczne dla sztuki Barneya niezmiennie pozostają inspiracje medyczne i seksualne, jak również łączenia sztuki ekskluzywnej z wątkami popularnym. Matthew Barney to artysta poszukujący formy w ekstremalnych sytuacjach biologiczno-społecznych, traktujący ciało ludzkie, jego części anatomiczne jako punkt wyjścia w procesie dalszego montażu świata wykreowanego. W swoich praktykach artystycznych zajmuje się obok rysunku, rzeźbą, kostiumem, performancem i wideofilmem, w którym widzi przyszłość sztuk wizualnych. Jego sztuka zdaniem Nancy Spector, kuratorki Muzeum Guggenheima w Nowym Jorku, bada możliwości definiowania "wewnętrznych progów" poprzez "twórcze wypieranie", odkrywania nowych wewnętrznych procesów, wiążących siły i będących w stanie tworzyć formy. Odzwierciedla ona także erotyzm, ideał cielesności tak nierozerwalnie związany ze sportem, konkurencję, wysiłek, pot. Jego twórczość to próba stworzenia nowej, prywatnej mitologii, "operowo - barokowego kosmosu", fantazyjnej wizji zdezintegrowanego świata, zaludnionego przez wytwory jego wyobraźni - hybrydalne modele istnienia, poddawane permanentnym transformacjom, których zakorzenienia poszukiwać można zarówno w warstwie symbolicznej światowej sztuki, jak i w filmie, modzie i pop-kulturze. "The Cremaster Cycle" to kino pomieszanych gatunków, gdzie obok siebie współistnieją horror, musical, kryminał, komedia i dramat. To też niezwykła mieszanka stylów - gotyku, baroku, surrealizmu. Trwający ponad sześć godzin, pięcioczęściowy projekt łączący film i sztuki wizualne, sam twórca określa przede wszystkim mianem - metarzeźby. Tytułowy 'Cremaster' to nazwa zapożyczona od medycznego określenia zespołu mięśni, regulujących temperaturę w męskich jądrach. Jednocześnie pojęcie to jest najlepszym przykładem funkcjonowania zasady hipertrofii, wyznawanej przez Matthew Barneya, przekonanego o tym, że tak samo jak tkanka mięśniowa, która pod wpływem oporu silniej się rozwija, również i forma artystyczna potrzebuje pewnej dawki oporu, aby mogła się udać. "Cremastery" to przede wszystkim audiowizualne dzieła sztuki, w przeciwieństwie do innych tego typu projektów eksperymentalnych, angażujące duże budżety i profesjonalne środki, przeznaczone do wyświetlania na dużych kinowych ekranach. Ich produkcja jest współfinansowana ze środków własnych artysty (według notowań "artfactes" sytuującego się na pozycji 113. najlepiej zarabiających artystów świata), nowojorskiej Gladstone Galery a także fundacji, prywatnych kolekcjonerów sztuki i sponsorów. Projekcje odbywają się bardzo rzadko, najczęściej towarzysząc wystawom prac Barneya, w bardzo starannie wyselekcjonowanych przez artystę prestiżowych instytucjach związanych z sztuką współczesną, kinach studyjnych i na festiwalach filmowych. Kinowe dzieło amerykańskiego artysty wbrew klasycznym zasadom arytmetyki otwiera "Cremaster IV" z 1994 - wyścig bolidów specjalnej konstrukcji na torach brytyjskiej wyspy Man, w którym wszechstronny artysta wciela się w rolę fauna o wyglądzie dandysa. Drugi w kolejności, "Cremaster I" z 1996 roku nawiązujący do choreograficznych osiągnięć Leni Riefenstahl, rozgrywa się na stadionie futbolowym i w sterowcach unoszących się nad płytą boiska uniwersytetu w Idaho. "Cremaster V" z roku 1997 przenosi widza do Budapesztu, gdzie w bogatych wnętrzach barokowej opery i secesyjnej łaźni śledzimy losy tajemniczego Harry Houdiniego, słynnego iluzjonisty końca XIX wieku, utożsamianego z alter ego artysty. W operowej roli Królowej łańcuchów, wyśpiewującej tragiczne arie w imponujących wnętrzach fin de siecle, głównie w termach Gaelerta, występuje Ursula Andress. "Cremaster II" z roku 1999 to gotycki western, w którym pisarz Norman Mailer wciela się w rolę Harry'ego Houdiniego, zaś Matthew Barney w opisywanego przez pisarza w Pieśni kata obłąkanego mordercę Gary Gilmore'a. W Cremasterze II zobaczyć można m.in. kanadyjskie lodowce, pustynie Utah, zbudowaną z pszczelego wosku świątynię Mormonów, usypane z soli ranczo na środku martwego jeziora, oraz starannie wykreowane przez Barneya surrealistyczne wnętrza. W filmie pojawiają się roje pszczół, kopulujące pary, medium spirytystyczne, rodeo z ujeżdżaniem byków, amerykańska kawaleria złożona z samych kobiet o taliach os, maniakalni mordercy i iluzjoniści. Premiera "Cremastera III", swoistego dopełnienia całości kinematograficznej wizji Barney'a miała miejsce w roku 2002 w Kolonii, w Muzeum Ludwika, gdzie w sposób szczególny zaaranżowana została również sama przestrzeń wystawiennicza. Muzealne podłogi pokryto astroturfem, materiałem, którym wyłożone są amerykańskie stadiony. Eksponaty z poszczególnych odcinków jądrowego cyklu, obiekty z wazeliny, parafiny, soli, wosku pszczelego, silikonu, niczym relikwie umieszczono w i na szklanych ołtarzykach. Ekspozycje uzupełniały fotografie ekscentrycznego mistrza metamorfozy i hipertrofii w jego kolejnych wcieleniach i charakterystycznych ramkach z galaretki naftowej. Ogromne zainteresowanie wzbudzał również bar z wazeliny (grający jedną z głównych ról w filmie Cremester III), która nie mogła się roztopić ze względu na skomplikowane i dyskretnie ukryte urządzenie chłodnicze, regulujące, jak tytułowy anatomiczny męski zespół mięśni, temperaturę tej zazwyczaj dość płynnej substancji. Cremaster III, zdaniem Barney'a jest pionową osią środkową całego cyklu. Jest rodzajem podwójnego zwierciadła, kierującego cały ten cykl na eliptyczne tory, po których poruszają się obecne już w poprzednich odsłonach cyklu postaci i motywy. Obok Nowego Jorku lat trzydziestych, budowanego wówczas wieżowca Chrysler Building i Muzeum Guggenheima, w świecie wykreowanym znalazło się miejsce dla kobiety o wyglądzie pantery w szklanych protezach zamiast nóg (w którą wcieliła się amerykańska kaleka modelka Aimee Mullins), przedstawicieli masonerii, architekta-wizjonera (w tej roli amerykański rzeźbiarz Richard Serra) oraz przestrzeni i przedmiotów w stylu Art Deco. Harmonogram projekcji cyklu w poszczególnych miastach przedstawia się następująco: 20-21.10 GDYNIA / SILVER SCREEN / TRANSVIZUALIA 007 23-25.10 POZNAŃ / DKF FILMOKRĄG / KINO RIALTO 26-28.10 ŁÓDŹ / KINO CHARLIE 29-31.10 KRAKÓW / KINO POD BARANAMI"CREMASTER ON TOUR" - FILMY MATTHEW BARNEYA 26-28 października 2007 r., godz. 20.00, Łódż - kino Charlie ul. Piotrkowska 203/205 WSTĘP WOLNY